Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lavandula angustifolia & Herniaria hirsuta

fotò
fotò
Ferìgou

Lavandula angustifolia

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.

Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.

Descripcioun :
Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.

Usanço :
Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.

Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Labiales

Coulour de la flour : Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust

Liò : Relarg à jóuinis aubret - Roucaio - Colo - Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768 (= Lavandula vera DC., 1915 )

fotò
fotò
Erbo-de-matriço

Herniaria hirsuta

Caryophyllaceae Illecebraceae

Àutri noum : Erbo-de-maire, Blanqueto.

Noms en français : Herniaire hirsute, Herbe-du-Turc.

Descripcioun :
L'erbo-de-maire es uno planto proun bourrihudo que rebalo au sòu dins li relarg secarous. Fai de flour verdo mistoulino. En Prouvènço trachis la subsp. hirsuta qu'a de péu en crouchet sus lou calice. Coumpara emé la turqueto-blanquinouso que ié sèmblo proun, mai qu'es uno planto renadivo.

Usanço :
D'après F. Mistral, èro emplegado contro l'isterìo (TdF). Ramentèn que se cresié qu'èro une malautié de femo en raport emé la matriço ("uterus > hystérie"), d'aqui que vèn si noum.

Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Herniaria
Famiho : Caryophyllaceae
Famiho classico : Illecebraceae

Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à juliet

Liò : Tepiero seco - Champ - Colo - Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Herniaria hirsuta L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
R
C
C
C
C
C
C
R

Lavandula angustifolia & Herniaria hirsuta

RR
ges
CC
CC
ges
CCC
CCC
CCC

Coumpara Ferìgou emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-de-matriço emé uno autro planto

fotò